Kopernikański, odc. 469
Na czym polega szkoła hybrydowa? Jaka forma jest poprawna: epidemiczny czy epidemiologiczny? Skąd się wziął feler? A jak jest z akcentem w słowie prezydent? A kiedy wygłaszamy pean? Kopernikowski czy kopernikański?
Żwali, odc. 468
Po kądzieli i po mieczu i co oznacza „żwali”? W tytułach polskich piosenek unikajmy pisania wszystkich wyrazów dużymi literami, np. „Dziś Do Ciebie Przyjść Nie Mogę”! Dlaczego po polsku jest Michał Anioł, a po włosku – Michelangelo? Dlaczego piszemy „subskrypcja” i „subskrybować”? Temat sondy: co to znaczy „przytulić kogoś do łona”? Czy słowo „roztruskawić się” jest dopuszczalne? „Spłucz”, a nie „spłukaj”!
Bury, odc. 467
Co to za kolor – bury? Kim chciał zostać prof. Jan Miodek, gdy był dzieckiem? Jego jedną z ukochanych książek była „Jak Wojtek został strażakiem”, a nieco później zamarzył o pracy dziennikarza. Czym jest chciejstwo? To słowo wymyślił Melchior Wańkowicz, a zaczęło się od angielskiego „wishful thinking” czyli myślenia życzeniowego… Czy zamiast zszedł może być zeszedł? Czy prezydium może być wysokie?
Śmigus-dyngus, odc. 466
W świątecznym programie m.in. o tym czy napiszemy o świętach „Wielkanocy” czy „Wielkiejnocy”. Dlaczego słowo „alleluja” brzmi podobnie w wielu językach? A w sondzie pytanie co to takiego „śmigus-dyngus”? Oba te słowa przyszły z języka niemieckiego… „Sap” – o czym tak się mówi w Wielkopolsce? Czym się różnią „kraszanki” od „pisanek”?
Szynszyla, odc. 465
W tym odcinku o mamrze, o przegrywach i o posprzedażowej obsłudze. Czy można powiedzieć: „ciężko tego słuchać”? „Łabędź” – nie „łabądź”! Dlaczego jest „cztery palce”, ale „pięć palców”? – na ten temat prof. Jan Miodek musiał wygłosić dłuższy wywód… „Szynszyla”, a nie „szynszyl” – nawet prof. Miodek był zaskoczony.
Dystopia, odc. 464
W programie m.in. o typiarach, blacharach, ladaco. Czy „utopił się” i „utonął” można stosować zamiennie? Czy wrocławianie wiedzieli, co to jest „dystopia”? Pamiętajmy: „ziemia dobrzyńska”, a nie „Ziemia Dobrzyńska”. Skąd się wzięło słowo „klawo”?
Pucować, odc. 463
Jak odmieniać słowo „cudzysłów”? – Twardotematowo! – odpowiada twardo prof. Jan Miodek. A oznacza to, że na pytanie „czemu się przyglądam?” odpowiedź brzmi: „cudzysłowowi”. Czy można używać czasownika „pucować”? W języku potocznym jak najbardziej… Jakie jest pochodzenie słowa „firanka”? A jakie bywają kłopoty z wołaczem? A czym zajmuje się „influencer”?
Pingwina, odc. 462
W programie m.in. nudy na pudy i klincz. Co woli prof. Jan Miodek, jeśli chodzi o interpunkcję w rozpoczęciu listów? Tata pingwin, małe pingwinię, a mama – pingwina czy pingwinica? Mała Aleksandra to Ola (bo jest Alicja i Ala), natomiast Aleksander to Olek, ale też Alek i Alik… A czy któryś z zaproszonych gości zasnął podczas nagrywania programu?
Miasto Łódź, odc. 461
Ten program ma swój „flow” – co to oznacza? Powiedzenia „nadal kontynuować” jest błędne. A czy uczestnicy sondy wiedzą co to jest „cymes”? Dlaczego prof. Jan Wołek na pytania dotyczące dopełniacza liczby pojedynczej rzeczowników męskich nie odpowiada? Czy nazwiska herbowe można odmieniać? Skąd się wzięły specyficzne słowa dla Łodzi, miasta Łodzi? „Kalka” – w dopełniaczu liczby mnogiej lepiej powiedzieć „kalk” niż „kalek”.
Majtki, odc. 460
W plebiscycie na najpiękniejsze polskie słowa trzy pierwsze miejsca zajęły: miłość, źdźbło i filiżanka. Czy można cieszyć się złą renomą? Czy prof. Jana Miodka drażni słowo „szacun”? Wiadomo, że nie lubi słowa „majtki”! A co to jest „zbuk”? A kiedy „poszło jak z płatka”? Godzina „Czynasta czydzieści czy” jest oczywiście nie do przyjęcia…
